Cytomegalia to choroba układu immunologicznego, która rzadko przyjmuje postać niebezpieczną dla zdrowia, ale z powodu problemów w zdiagnozowaniu, jest koszmarem wielu rodziców. Czym jest cytomegalia, jak ją rozpoznać i jak uniknąć zakażenia?
Cytomegalia – co to takiego?
Cytomegalia jest równie pospolitym – i z reguły równie niegroźnym – schorzeniem, jak ospa, półpasiec, czy opryszczka. Wywołuje ją wirus CMV (cytomegalowirus z grupy herpeswirusów), przenoszony drogą kropelkową (płyny ustrojowe: ślina, krew, mocz, mleko matki, nasienie). Problem z tą chorobą i uzasadniony strach rodziców przed cytomegalią wynika z faktu, że schorzenie często przebiega bezobjawowo, więc jest trudne do zdiagnozowania. Nawet gdy wystąpią symptomy chorobowe, nie są one na tyle jednoznaczne, by z całą pewnością orzec, że chory zmaga się z cytomegalią, a nie ze zwykłym przeziębieniem. Cytomegalia zazwyczaj przyjmuje łagodną postać i nie stanowi bezpośredniego zagrożenia życia. Wyjątkiem jest zakażenie wirusem cytomegalii kobiet w ciąży i osób z zaburzeniami układu odpornościowego. W takich przypadkach patogen może mieć bardzo szkodliwy wpływ na organizm osoby chorej, a także na stan zdrowia nienarodzonego dziecka.
Jak rozpoznać cytomegalię?
Osoby zdrowe
Osoby, których układ immunologiczny prawidłowo funkcjonuje, mogą zostać zakażone wirusem CMV i nawet nie zdawać sobie z tego sprawy, ponieważ zdrowy organizm szybko i bez trudu upora się z patogenem. Niekiedy pacjenci mogą odczuwać stany przypominające przeziębienie lub grypę, czyli przemęczenie, bóle mięśni i stawów, a także niewielką gorączkę.
Osoby chore
Inaczej rzecz się przedstawia w przypadku osób o osłabionej odporności i cierpiących na poważne dysfunkcje układu immunologicznego. Chory organizm znacznie trudniej znosi atak wirusa cytomegalii, czego objawem może być wysoka gorączka, biegunka, zapalenie płuc, wątroby i mózgu, wrzody w przewodzie pokarmowym, śpiączka, zaburzenia widzenia lub nawet utrata wzroku.
Niemowlęta
Z kolei CMV u kobiet w ciąży skutkuje zakażeniem dziecka, u którego pojawia się cytomegalia wrodzona, wyraźnie widoczna tuż po przyjściu niemowlęcia na świat. Dziecko zarażone cytomegalią w łonie matki najprawdopodobniej urodzi się z niską wagą urodzeniową, czemu towarzyszyć może żółtaczka, przerost śledziony, powiększenie i dysfunkcje wątroby, zapalenie płuc, wysypka i fioletowe plamy na skórze.
Kto jest narażony na cytomegalię?
Wirus CMV jest tak samo powszechny, jak wirus opryszczki i ospy. Cytomegalia może niepostrzeżenie zaatakować każdego, a zainfekowana osoba niekiedy nawet nie zauważy, że w jej organizmie doszło do stanu chorobowego. Prawdopodobieństwo zachorowania na cytomegalię wzrasta w przypadku osób z osłabionym i nieprawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym. Na szczęście zdrowy organizm szybko nabywa odporności i łatwo zwalcza chorobę, a unieszkodliwione patogeny pozostają uśpione i raczej nie atakują ponownie.
Czy cytomegalia może być niebezpieczna?
Szkodliwe skutki cytomegalii dotyczą szczególnie dzieci zainfekowanych wirusem CMV w łonie matki. W takich przypadkach choroba może wiązać się z padaczką, niepełnosprawnością umysłową, utratą koordynacji ruchowej, zaburzeniami lub utratą wzroku i słuchu, a także śmiercią. Groźne powikłania wywołane cytomegalią u dorosłych występują sporadycznie, a zalicza się do nich zaburzenia płucne (zapalenie płuc), zaburzenia neurologiczne (zapalenie mózgu), zaburzenia układu pokarmowego (ból brzucha, ostra biegunka, krew w stolcu, zapalenie jelita grubego).
Jak leczyć cytomegalię?
Cytomegalia to choroba, która nie wymaga leczenia farmakologicznego. Wyjątek stanowią przypadki zachorowań wśród kobiet w ciąży i osób z dysfunkcjami układu immunologicznego – wówczas terapia polega na leczeniu przeciwwirusowym.
Jak ochronić się przed cytomegalią?
Szczególna dbałość o higienę jest priorytetową kwestią, o której należy pamiętać, chcąc uchronić się przed cytomegalią, a także przed innymi chorobami wirusowymi. Wśród podstawowych zasad należy wymienić częste mycie rąk i ostrośność w trakcie przygodnych kontaktów seksualnych. Lepiej również nie pożyczać (komuś ani od kogoś) osobistych przedmiotów, takich jak szczoteczka do zębów, butelka z wodą itp.
