Pokrzywka, czyli wysypka przypominająca poparzenie pokrzywą, to schorzenie o nieprzewidywalnym przebiegu – miejsce występowania pokrzywki, jej rozmiary, kształty i intensywność mogą zmieniać się w ciągu kilku godzin. Czym jest pokrzywka, jakie są jej przyczyny i objawy?
Pokrzywka – co to takiego?
Pokrzywka to swędzące, spowodowane wieloma czynnikami zmiany skórne, przybierające zróżnicowane kształty i rozmiary i atakujące dowolne obszary ciała (przeważnie twarz). Zazwyczaj plamy na ciele przyjmują postać bladych bąbli z silnie zaczerwienioną otoczką. Pokrzywka zmienia swoje natężenie, a nawet miejsce wystąpienia w ciągu kilku godzin i całkowicie mija po około dobie. Termin „pokrzywka” wykorzystywany jest dla określenia kilku rodzajów wysypek wywołanych różnymi czynnikami:
pokrzywka cholinergiczna – zmiany skórne spowodowane są nadwrażliwością na związki chemiczne wchodzące w skład potu,
pokrzywka demograficzna – wysypka wywołana mechanicznymi urazami skóry (otarcia, zadrapania),
pokrzywka idopatyczna – zmiany na skórze o niewyjaśnionych przyczynach,
pokrzywka barwnikowa – nie wywołująca swędzenia wysypka o zmieniającym się zabarwieniu – jej kolor jest początkowo brunatny, następnie czerwony. Zmiany skórne stają się swędzące dopiero na skutek podrażnienia.
Jak rozpoznać pokrywkę?
Najbardziej charakterystycznym symptomem pokrzywki jest wysypka przybierająca postać swędzących, owalnych lub podłużnych bąbli. Zwykle jasne pęcherze z intensywnie czerwoną otoczką mają średnicę od kilku do kilkudziesięciu milimetrów. Zmianom skórnym często towarzyszy również obrzęk, zaczerwienienie, ból i uczucie mrowiącego ciepła (zazwyczaj w okolicach warg, oczu i na policzkach). Pokrzywka często jest trudna do zdiagnozowania. Gdy swędzące zmiany skórne utrzymują się dłużej niż dwa dni, należy skonsultować się z lekarzem, który zleci testy alergiczne i badania skórne.
Kto może zachorować na pokrzywkę?
Zdecydowana większość przypadków zachorowania na pokrzywkę dotyczy kobiet i dzieci – mężczyźni rzadziej cierpią na tę dolegliwość. Najczęściej pokrzywka jest efektem drażniącego działania niektórych substancji, czyli alergenów. Alergeny wywołujące pokrzywkę dzielą się na pokarmowe (orzechy, jaja, mleko, ryby, składniki leków) i wziewne (sierść, pyłki kwiatowe, kurz, pleśń). Reakcja uczuleniowa może być również wywołana przez inne czynniki, takie jak promienie słoneczne i woda. Pokrzywka nierzadko występuje wraz z innymi chorobami (infekcje bakteryjne i wirusowe, osłabienie układu immunologicznego, zmiany nowotworowe).
Czy pokrzywka może być niebezpieczna?
Sama wysypka pojawiająca się na skórze nie niesie ze sobą żadnych poważniejszych konsekwencji, poza nieprzyjemnym swędzeniem i sprawiającym ból obrzękiem. Problem pojawia się, gdy obrzęk przy pokrzywce obejmuje język i gardło – opuchlizna uniemożliwia swobodne oddychanie, a w bardzo nasilonych przypadkach zupełnie hamuje dopływ tlenu, co w konsekwencji może doprowadzić do poważnego i brzemiennego w skutki niedotlenienia, a nawet śmierci.
Jak leczyć pokrzywkę?
Zazwyczaj wysypka towarzysząca pokrzywce samoistnie ustępuje w przeciągu doby, nie ma więc potrzeby leczenia powstałych zmian skórnych. Leczenie wysypki opiera się na leczeniu objawowym, czyli na łagodzeniu środkami farmakologicznymi nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak ból, pieczenie i swędzenie. Najczęściej stosowane w przypadku pokrzywki farmaceutyki to leki antyhistaminowe o podaniu doustnym.
Jak uniknąć pokrzywki?
Pokrzywka to najczęściej efekt działania pewnych drażniących substancji. Aby więc zapobiec pokrzywce, należy wystrzegać się alergenów wywołujących reakcję uczuleniową.
