Udar mózgu, choć jest chorobą bardzo niebezpieczną i nierzadko tragiczną w skutkach, na szczęście objawia się dość charakterystycznie. Szybkie rozpoznanie specyficznych symptomów udaru mózgu i natychmiastowa reakcja pozwolą uratować zdrowie, a często również życie chorej osoby. Czym jest udar mózgu, jak o rozpoznać i jak się przed nim uchronić?
Udar mózgu – co to takiego?
Udar mózgu to choroba naczyniowa choroba spowodowana przez zablokowanie dopływu krwi do strategicznych obszarów mózgu. Skutkiem zahamowania ukrwienia jest bardzo szybkie uszkodzenie i śmierć komórek mózgowych – fatalne zniszczenia zachodzą w ciągu kilku minut. Obumarcie wielu komórek mózgowych oznacza zaburzenie jego konkretnych obszarów, a co za tym idzie – zaburzenia funkcjonowania partii ciała kierowanych przez te obszary mózgu.
Jak rozpoznać udar mózgu?
Jednostronne drętwienie kończyn lub twarzy, przeszywające, nagłe bóle głowy połączone z nudnościami – tak między innymi objawia się udar mózgu. Ponadto chorobie tej towarzyszą: zaburzenia równowagi i trudności z poruszaniem się, problemy z mówieniem, problemy w komunikowaniu się (nadawanie i rozumienie mowy), dysfunkcje narządu wzroku (zaburzenia widzenia, rozmyty obraz).
Kto jest zagrożony?
Udar mózgu to schorzenie zagrażające, które atakuje osoby, które ukończyły 55 lat, a w szczególności mężczyzn. Kobiety chorują na udar mózgu znaczenie rzadziej i w bardziej podeszłym wieku. Ryzyko wystąpienia choroby u kobiet zwiększa stosowanie niektórych hormonalnych środków antykoncepcyjnych, a także przebyte ciąże.
Podobnie jak w przypadku wielu chorób, również udar mózgu jest schorzeniem osobom nie przykładających wagi do zdrowego trybu życia. Na udar mózgu w szczególności narażone są osoby regularnie stosujące używki – alkohol, papierosy, narkotyki (metaamfetamina kokaina), a także osoby nieaktywne fizycznie, otyłe i ze znaczną nadwagą, chorujące na cukrzycę, bezdech nocny, nadciśnienie i inne przewlekłe choroby sercowo-naczyniowe.
Czy udar mózgu jest groźny?
Długotrwale zahamowanie dopływu krwi do mózgu bardzo często skutkuje różnymi powikłaniami, wśród których należy wymienić:
- ból i niedowład mięśni – przeważnie grupy mięśni umiejscowionych po jednej stronie osi ciała i twarzy,
- trudności w żuciu i przełykaniu pokarmów – występują na skutek paraliżu mięśni twarzy
- afazja – zaburzenia w odbieraniu (rozumieniu) i nadawaniu mowy (mowa bełkotliwa),
- zaburzenia emocjonalne i psychologiczne (depresja),
- nadwrażliwość na skrajne temperatury,
- niepełnosprawność – utrata samodzielności, niemożność wykonywania wielu czynności wskutek paraliżu mięśni.
Jak leczy się udar mózgu?
Osoba dotknięta udarem mózgu musi natychmiast znaleźć się pod opieką lekarską. Pierwszą czynnością, którą w przypadku udaru mózgu trzeba podjąć niezwłocznie, jest przywrócenie prawidłowego przepływu krwi do mózgu, co możliwe jest dzięki lekom przeciwzakrzepowym. Gdy środki farmakologiczne nie są w stanie odblokować dopływu krwi, konieczna jest operacja. W takim przypadku operacyjnie usuwa się skrzepy i wszelkie zmiany hamujące i uniemożliwiające przepływ krwi do mózgu. Dopiero po uregulowaniu ukrwienia można podjąć kroki mające na celu usunięcie powikłań udaru, poprzez rehabilitację i ćwiczenia.
Jak uniknąć udaru mózgu?
O zdrowie mózgu trzeba dbać już w młodości, by móc cieszyć się sprawnym umysłem przez długie lata. Systematyczna aktywność fizyczna, a także odpowiednio zbilansowana dieta bogata w witaminy i mikroelementy, polepszą nie tylko samopoczucie, ale też korzystnie wpłyną na jakość pracy mózgu. Aby uniknąć udaru warto również zrezygnować z regularnego przyjmowania szkodliwych używek.
